Làng lụa Nha Xá thuộc thôn Mộc Nam, thị làng mạc Duy Tiên, thức giấc Hà Nam. Với sản phẩm lụa mềm, mịn, bền, xây dựng tinh tế, lụa Nha Xá cũng nổi tiếng không thua kém lụa dự án vạn phúc (Hà Nội).
Bạn đang xem: Lụa nha xá
Theo sử sách, làng mạc lụa Nha Xá được hiện ra vào thời điểm cuối thế kỷ 13, vào đầu thế kỷ 14. Nhân dân khu vực đây bái danh tướng nai lưng Khánh Dư là ông tổ truyền nghề.
Theo truyền thuyết, sau cuộc binh đao chống giặc Nguyên-Mông xâm lược win lợi, danh tướng trần Khánh Dư đã gửi dân trường đoản cú Vân Đồn (Quảng Ninh) về khẩn hoang lập ấp tại thôn chăm sóc Hòa, làng Duy Hải, thị xã Duy Tiên (nay là phường Duy Hải, thị thôn Duy Tiên), sau đó ông về thôn Nha Xá đến dựng chùa và tu sinh sống đấy.
Danh tướng trần Khánh Dư còn dạy dỗ dân địa phương nghề ươm cá bột với ươm tơ dệt lụa. Lúc đó, từng năm vào mùa mưa, nước sông Hồng dưng lên, trứng cá, cá con từ trên mối cung cấp theo mẫu nước ập vào các lạch, nai lưng Khánh Dư đã chỉ dẫn mọi bạn vớt trứng, cá con mang lại ươm ở những ao nhỏ tuổi trong làng. Để đem được trứng, cá bé từ sông Hồng lên phải gồm vợt nhằm xúc. Vì thế cùng cùng với nghề ươm cá bột, nghề ươm tơ, dệt lụa ra đời giao hàng nhu cầu lúc đó là dệt săm - vật liệu để may vợt xúc cá. Kế tiếp dần cách tân và phát triển lên nghề dệt lụa.
Đến thời điểm đầu thế kỷ 18, những lái buôn ở sài Gòn-Chợ Lớn đã đi vào làng Nha Xá để đặt hàng bởi hóa học lụa non tơ, óng mượt nức tiếng nơi đây. Nhưng thời khắc thịnh vượng độc nhất vô nhị của xóm lụa Nha Xá là năm 1920 khi sản phẩm lụa làm ra bao nhiêu được gửi ra quốc tế bấy nhiêu.
Năm 1931, lụa Nha Xá đã xuất hiện tại nhóm chợ ở Phnom Penh (Campuchia). Năm 1938, tham dự lễ hội chợ Huế. Năm 1935, có 6 nhà tư sản Nha Xá có cửa hàng bán lụa ở dùng Gòn, Hong Kong… Năm 1939, nghề dệt, nghề cá ở đây đều phát triển thịnh vượng. Đến năm 1959, phong trào hợp tác xóm phát triển, cả Nha Xá là 1 trong những hợp tác xã.
Sau thời kỳ phát triển thịnh vượng, nghề lụa Nha Xá cũng đều có những lúc sa sút. Cuối trong thời hạn 80, làng nghề chỉ còn lại một vài hộ mái ấm gia đình dệt sản phẩm thông dụng như khăn, màn. Khi tài chính Việt Nam đưa sang tài chính thị trường vào khoảng thời gian 1986, người dân buôn bản nghề gặp gỡ nhiều trở ngại khi nên tự bươn chải từ bỏ khâu tìm kiếm nguyên liệu, trang thiết bị rồi đến áp sạc ra cho sản phẩm.
Tuy nhiên, nhờ vào lòng yêu nghề cùng quyết trọng điểm giữ nghề truyền thống của làng, sau rất nhiều khó khăn, những người dân con Nha Xá đã tìm kiếm được hướng đi đến sản phẩm. Tín đồ dân cải tiến máy móc nhập về các loại tơ có chất lượng thời thượng hơn, dệt ra gần như tấm vải rất đẹp hơn, bền hơn. Các sản phẩm tạo nên sự ngày càng bán chạy hơn, chuyển làng lụa Nha Xá hồi sinh.
Khách du lịch thăm quan một xưởng dệt lụa nghỉ ngơi thôn Nha Xá, xóm Mộc Nam, thị xã Duy Tiên. (Ảnh: Thanh Tuấn/TTXVN)
Trước đây, quy trình kỹ thuật của nghề dệt lụa Nha Xá trước đó trải qua các bước từ trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa. Tuy vậy, trải qua quá trình thăng trầm, nghề dệt lụa Nha Xá đã đổi mới một số các công đoạn kỹ thuật nên công đoạn trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ đã hết mà nhập nguyên liệu từ chỗ khác, còn Nha Xá chỉ chăm tâm dệt lụa.
Nhờ bài toán nhập nguyên vật liệu nên thôn lụa Nha Xá có thêm nhiều mặt hàng mới toanh như lụa, đũi, tơ xe, lụa hoa, lanh… với chất lượng, mẫu mã sản phẩm được người sử dụng ưa chuộng.
Điều quan trọng đặc biệt của lụa Nha Xá là nơi đầu tiên dùng những cấu tạo từ chất từ thiên nhiên như củ nâu, cánh kiến, lá bàng, lá trầu không... để nhuộm lụa tơ tằm. Cũng chính vì vậy, thành phầm lụa của Nha Xá gồm có nét đặc trưng riêng với việc mộc mạc, lịch sự và trang nhã về màu sắc và bền đẹp với thời gian.
Quy trình dệt lụa sống Nha Xá cũng đã dùng máy móc sửa chữa thay thế sức người, nhưng người thợ ở chỗ này vẫn gia hạn kỹ thuật dệt lụa trơn và dệt lụa hoa theo các bước cơ phiên bản của truyền thống lâu đời thông qua các công đoạn như con quay tơ, mắc cửi, nối cửi, dệt, tẩy chuội, nhuộm, hấp, làm cho nguội, phơi lụa…
Ngày nay, quy mô cấp dưỡng của xã lụa Nha Xá được không ngừng mở rộng theo phía công nghiệp hóa, tân tiến hóa. Nhiều gia đình đóng thêm đồ vật dệt hoặc nắm khung mộc thành khung sắt.
Trước đây, mỗi hộ gia đình dệt lụa đề nghị làm đủ những công đoạn, hiện nay đã chuyển sang trình độ hóa. Mỗi hộ chỉ chuyên tâm vào trong 1 khâu như hộ dệt chỉ dệt, hộ nhuộm siêng nhuộm. Vì vậy chất lượng sản phẩm được nâng cao, sản lượng khủng hơn, hình trạng phong phú, nhiều dạng. Nhiều mặt hàng mới ra đời như mặt hàng đũi, tơ se, hàng lụa hoa, sản phẩm lanh…
Ngoài ra, làng Nha Xá còn chăm chú đến may các thành phầm từ lụa để ship hàng nhu cầu phong phú của khách hàng du lịch, như áo dài, khăn quàng cổ, cà vạt, khăn lụa đũi dâu, chăn cùng gối lụa tơ tằm thêu hoa, chăn cùng gối lụa tơ tằm thêu bóng, túi, ví, balô có tác dụng từ lụa.
Nghề dệt lụa Nha Xá vẫn được bộ Văn hóa, thể thao và du lịch ghi danh là Di sản văn hóa truyền thống Phi trang bị thể cung cấp Quốc gia. Đây là rượu cồn lực nhằm nghề dệt truyền thống lịch sử Nha Xá liên tiếp phát huy phần đa giá trị của chính mình và hứa hẹn là điểm đến chọn lựa du lịch cuốn hút trong tương lai./.
(VOV5) -Nằm biện pháp Thủ đô hà thành khoảng 50km, xã dệt lụa Nha Xá nằm kè sông Hồng, ngay dưới chân cầu Yên Lệnh, thuộc thôn Mộc Nam, thị buôn bản Duy Tiên, tỉnh giấc Hà Nam.Xem thêm: Giấy In Trắng 70 A4 Excel 500 Tờ, Giấy In A4 Excel 70 Gsm
Trải trong cả chiều dài lịch sử dân tộc 700 năm, buôn bản nghề lụa Nha Xá vẫn bảo trì làng nghề để những lái buôn và khác nước ngoài thập phương đắm đuối sự mềm mại sexy nóng bỏng mà ké chân lại khi đi qua nơi này.
Căn cứ sử sách, các thần tích, dung nhan phong được giữ lại tại đình buôn bản Nha Xá, các di tích, vết tích khảo cổ và truyền thuyết thần thoại tại địa phương, thời gian hình thành xã nghề dệt lụa Nha Xá được xác định vào vào cuối thế kỷ 13, thời điểm đầu thế kỷ 14. Nhân dân khu vực đây bái danh tướng nai lưng Khánh Dư là ông tổ truyền nghề.
Người dân thôn Nha Xá phơi lụa - Ảnh: vov.vn |
Theo truyền thuyết, sau cuộc tao loạn chống giặc Nguyên – Mông xâm lược chiến hạ lợi, danh tướng è cổ Khánh Dư đã chuyển dân tự Vân Đồn (Quảng Ninh) về khai khẩn lập ấp tại thôn dưỡng Hòa, xóm Duy Hải, thị trấn Duy Tiên (nay là phường Duy Hải, thị xã Duy Tiên), kế tiếp ông về làng Nha Xá cho dựng chùa và tu sống đấy. Ngoài việc tu hành, trần Khánh Dư còn dạy dân địa phương nghề ươm cá bột và ươm tơ dệt lụa.
Khi đó, hằng năm vào mùa mưa, nước sông Hồng dưng lên, trứng cá, cá nhỏ từ trên mối cung cấp theo mẫu nước ập lệ các lạch, trằn Khánh Dư đã chỉ dẫn mọi bạn vớt trứng, cá con đem lại ươm ở những ao nhỏ trong làng. Để rước được trứng, cá con từ sông Hồng lên phải tất cả vợt nhằm xúc. Vì vậy cùng với nghề ươm cá bột, nghề ươm tơ, dệt lụa ra đời giao hàng nhu cầu lúc chính là dệt săm - nguyên liệu để may vợt xúc cá. Tiếp đến dần phát triển lên nghề dệt lụa.
Cổng vào làng lụa Nha Xá, một làng mạc nghề có tên tuổi tự thọ đời. |
Ông Phạm Văn Thực, Chủ các đại lý Thực Liên, phân chia sẻ: Câu “Lụa Nha Xá, cá sông Lảnh” được lưu giữ truyền khắp nơi, bởi sản phẩm lụa tại đây đẹp bóng mịn và bền nổi tiếng. Còn sông Lảnh - đoạn sông Hồng tung qua địa phương, xưa cơ vốn tương đối nhiều cá khủng và ngon. Quá trình kỹ thuật của nghề dệt lụa Nha Xá trước đây trải qua công việc từ trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa. Từ bỏ 6 tua tơ nguyên liệu, fan thợ xoay tơ để chế tác thành một tua tơ dệt bền chắc. Với để dệt được một khổ vải vóc 90cm cần luồn tới 2.800 gai tơ dọc. Chỉ điều ấy thôi đã đủ thấy vấn đề dệt lụa nên sự sâu sắc và kiên trì đến nhịn nhường nào. Xung quanh năm xuyên suốt tháng, dù mưa tuyệt nắng, những người thợ vẫn mê mải dệt lụa đưa danh tiếng của Nha Xá mang lại muôn nơi.
Hiện Nha Xá gồm hơn 90% hộ gia đình tham gia dệt, quản lý và vận hành gần hàng nghìn máy dệt. Nhiều mái ấm gia đình đông lao động, tổ chức sản xuất phù hợp có tới 4 - 5 sản phẩm công nghệ dệt trong nhà chạy suốt cả ngày đêm. Những gia đình này thường xuyên khép kín các công đoạn sản xuất từ nguyên vật liệu đến thành phẩm. đầy đủ xưởng béo có hàng trăm máy dệt, phần lớn máy dệt mập chuyên dệt những thành phầm có chất lượng cao cung cấp cho các thị trường thời thượng trong và ngoài nước là Hà Nội, Huế, Đà Nẵng, thành phố hồ chí minh và xuất khẩu sang Lào, Thái Lan...
Chị Mai Lan, chủ shop thêu tay Tú Thị ở 23 hàng Thùng, Hà Nội, phân chia sẻ: "Khách sản phẩm rất yêu chuộng lụa Nha Xá vì vải lụa tơ tằm từ nhiên, khi diện vào sẽ cảm thấy thực sự thoải mái và không còn bị bết dính ngay cả khi khung người ra những mồ hôi. Cửa hàng thường sử dụng lụa hoa để may áo sơ mi phương pháp điệu, jumpsuit (áo ngay tức thì quần) đậm chất ngầu hay những bộ váy liền, váy rời cất cánh bổng. Phần đa tấm vải lụa hoa Nha Xá với màu sắc đa dạng, họa tiết hoa văn trang nhã chính là loại vải hoàn hảo cho người mắc. Đặc biệt, cùng làm từ sợi tơ tằm cần lụa hoa cũng cài khả năng co và giãn tốt, mềm mịn và mỏng nhẹ và bề mặt vải nhẵn bóng, ít bị nhăn và thuận tiện được làm cho sạch."
Hiện nay, nghề dệt lụa Nha Xá đã đổi mới một số các quy trình kỹ thuật nên quy trình trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ dường như không còn. Nghề dệt lụa sống Nha Xá ngày này nhập vật liệu từ vị trí khác, chăm tâm dệt lụa. Thôn lụa chính vì vậy có nhiều sản phẩm mới toanh ra đời như: lụa, đũi, tơ xe, lụa hoa, lanh… với chất lượng, mẫu model được khách hàng ưa chuộng. Điều quan trọng đặc biệt của lụa Nha Xá là nơi thứ nhất dùng những chất liệu từ thiên nhiên như củ nâu, cánh kiến, lá bàng, lá trầu không... để nhuộm lụa tơ tằm. Cũng chính vì vậy, thành phầm lụa của Nha Xá gồm có nét đặc thù riêng với sự mộc mạc, lịch sự về color và bền bỉ và sắc sảo với thời gian.
Sắc màu lụa Nha Xá tại một triển lãm sản phẩm làng nghề. |
Bên cạnh việc thực hiện vải lụa hoa để may áo quần thì Hộ sale Nguyễn Thanh Hải tại xã Nha Xá, đã sáng tạo trong việc sử dụng vải lụa hoa để làm đèn lồng nhằm mục đích nâng giá thành trị cho mỗi chiếc đèn lồng được sản xuất ra. Vải lụa hoa tơ tằm được những người dân thợ thủ công của xưởng triển khai qua các công đoạn công phu bằng tay hoàn toàn đề nghị vẫn giữ được độ tinh xảo cùng mềm mại. Hay ông Hộ kinh doanh Phạm Văn Thực dung lụa để làm Khăn đũi tơ tằm cao cấp. Các cái khăn lụa đũi tơ tằm được dệt vị những gai dọc là sợi tơ mảnh với sợi ngang là gai đũi, tạo cho khăn độ mềm cùng độ xốp sệt trưng. Quan liêu trọng, gai đũi là gai được nhả từ tằm ăn dâu chứ chưa phải ăn sắn như thông thường. Cũng vị làm thủ công thủ công nên dọc theo các sợi sẽ có những lằn tơ khiến cho sợi không đông đảo nhau nên lúc chạm vào sản phẩm sẽ có cảm xúc rất mềm mại, đặc trưng của lụa Nha Xá.
Ngày nay, xóm lụa Nha Xá đã đổi khác trở đề nghị vô cùng đa dạng và phong phú với các mẫu mã, chủng loại khác nhau. Dạng hình hoa văn bên trên lụa đã được biểu lộ dưới đôi tay điêu luyện cùng óc quan sát tinh tế, trí tuệ sáng tạo của fan nghệ nhân lụa Nha Xá. Trải qua biết bao thăng trầm, làng mạc lụa Nha Xá từ bây giờ vẫn miệt mài duy trì lấy mẫu nghề truyền thống lâu đời quý báu mà lại bao đời ông phụ vương đã truyền dạy dỗ từ bao đời
Hà Nam đẩy mạnh phát triển nền nông nghiệp công nghệ cao
Vietnam Centre tiếp diễn truyền thống văn hóa truyền thống Việt: công ty chúng tôi may mắn được đứng bên trên vai những người khổng lồ
Hội An Show tái hiện thương cảng Hội An xưa thu hút khác nước ngoài
Ra mắt quay trở về Khu phượt Một nhoáng Việt Nam
Phản hồi
Gửi đi
Các tin/bài khác